مصوبات مجلس، چه در بحث بودجه و چه غیر از آن، تا پیش از تایید شورای نگهبان، جنبه قانونی ندارد. زمانی این لایحه بودجه به شکل مصوبه در می‌آیند که در کمیسیون تلفیق روی آن بحث و در صحن علنی تصویب شود. پس از تایید شورای نگهبان نیز این مصوبه جنبه قانونی پیدا خواهد کرد.

مباحث مربوط به بودجه پیش از تصویب، در حاشیه مجلس یا طی گزارش‌های سخنگوی کمیسیون تلفیق، جنبه قانونی ندارد.

گاهی برخی مسائل بودجه ای به خاطر ادبیات نمایندگان ممکن است توقع‌ها را در جامعه بالا ببرد در حالیکه باید این فرهنگ‌سازی صورت بگیرد که این مصوبات کمیسیون تلفیق یا حق و حقوق‌های صرفا مطرح شده، قانون نیستند و تنها یک مرحله از تبدیل شدن به قانون را گذرانده اند.

هنگامی که لایحه بودجه تقدیم مجلس می‌شود، به کمیسیون‌ها ارجاع داده می‌شود تا کمیسیون‌ها طبق قانون در لایحه بودجه در چارچوب وظایف کمیسیونی‌شان به آن رسیدگی کنند. سپس، لایحه بودجه به کمیسیون تلفیق ارجاع داده می شود تا در آن تفحص و دقت بیشتری شود؛ فارغ از نگاه کمیسیون‌های دیگر، دیدگاه کمیسیون تلفیق نیز در آن لحاظ شود.

در آن جا و در حضور نمایندگان، ممکن است کم و زیادهایی در لایحه بودجه صورت بگیرد. در نهایت، مصوبه‌ای تحت عنوان مصوبه کمیسیون تلفیق بیرون می‌آید. این مصوبه باید به تایید مجلس و شورای نگهبان برسد تا تبدیل به قانون شود و آنگاه باید انتظارات ایجاد شود نه در این مراحلی که ذکر شد.

از سوی دیگر این حق مجلس است که از دولت انتظار ارائه لایحه بودجه داشته باشد و وظیفه رسیدگی به این لایحه را نیز دارد که تا حدودی جا به جایی‌هایی انجام دهد، اما، به نحوی باید باشد که شکل کلی لایحه بودجه عوض نشود.

متاسفانه در لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ نمایندگان تصور کردند که نگاه سیاسی در تدوین لایحه دخیل بوده و حساسیت نشان دادند برخی دیگر از نمایندگان هم چون مواجهه اولیه با بودجه داشتند مقداری بحث‌های تند و تبلیغاتی انجام دادند که نتیجه خوبی را رقم نزد.

هم دولت و هم مجلس باید تحمل‌شان را بیشتر کرده و با نگاهی جامع به مسایل کلی‌ کشور علی الخصوص در مسئله بودجه، توجه کنند.بعید است که دولت نگاه سیاسی را لحاظ کرده باشد و باید نمایندگان جدید هم برخوردی تخصصی تر و درست تر با لوایح دولت داشته باشند.

* نماینده ادوار مجلس

۲۷۲۱۵