همانطور که در دهه اخیر در نظام آموزشی شاهد هستیم تجارب برتر تربیتی و آموزشی معلمان ، مدیران و معاونین مدارس حاکی از آن است که جهش قابل تاملی در پیشرفت علمی و اخلاقی در دانش آموزان و معلمین این مروز و بوم در حال شکل گرفتن است.

تجارب برتر تربیتی

همانطور که در دهه اخیر در نظام آموزشی شاهد هستیم تجارب برتر تربیتی و آموزشی معلمان ، مدیران و معاونین مدارس حاکی از آن است که جهش قابل تاملی در پیشرفت علمی و اخلاقی در دانش آموزان و معلمین این مروز و بوم در حال شکل گرفتن است.

اگر چه در نظام کنونی آموزش دشمنان از تاثیر سبک زندگی غربی و تهاجم فرهنگی بر مسائل اخلاقی و تربیتی دانش آموزان غافل نیستند . و به اشکال مختلف من جمله پیش کشیدن سند ۲۰۳۰ و همچنین ایجاد حاشیه در مسائل تربیتی دانش آموزان سعی دارند ، آموزش و اخلاق را در کشور به چالش بکشند ، اما معلمان و مدیران عزیز بسیار هوشمندانه توطئه دشمنان انقلاب و کشور های غربی را به خودشان باز می گردانند.

امروزه مدیران مدارس و معلمان و همچنین سایر فرهنگیان فرهیخته با به اشتراک گذاشتن تجارب تربیتی و آموزشی خود تلاش می کنند ، هر چه بیشتر از قبل سطح اخلاقی و مسائل دینی را در دانش آموزان بارور نمایند. این تجارب برتر تربیتی می تواند گاها راهگشای بسیاری از مشکلات و مسائل اخلاقی در نظام آموزشی و تربیتی کشور باشد.

تجربیات برتر سنجش و ارزشیابی

بعد از تجارب برتر تربیتی نوبت به تجارب آموزشی در حوزه سنجش می رسد. از آنجا که آموزش و تربیت با هم توأمان هستند ، قطعا تحلیل نظام ارزشیابی و حوزه سنجش و برطرف نمودن مسائل این حوزه هم میتواند در بخش پژوهشگری راهگشای دانش آموزان این مرز و بوم باشد ، و هم اخلاق مداری را در دانش آموزانی که مسائل تربیتی آموزششان را تحت تاثیر قرار می دهد ، بیدار نمود.

معلمان در حوزه سنجش و ارزشیابی در حال بروز رسانی منابع علمی و سطح دانش و معلومات خود می باشند و با به اشتراک گذاری تجربیات خود در این حوزه می توانند ، به ایجاد نهضتی آموزشی کمک نمایند . به طوری که این جنبش بتواند در امر بهبود شرایط آموزشی کشور نقشی راهبردی ایفا نماید.

اقدام پژوهی معلمان

علاوه بر بحثی که پیرامون تجارب برتر تربیتی در نظام آموزشی کشور مطرح گردید ، اقدام پژوهی نیز می تواند در ارتقای دانش و معلومات معلمان و سایر فرهنگیان تاثیر بسزایی بگذارد. معلمان فرهیخته این مرز و بوم به کمک پژوهش های خلاقانه خود و با تلاش در جهت بهبود وضعیت آموزشی و اخلاقی دانش آموزان می توانند نقش کلیدی خود را در این مسائل تثبیت نمایند.

معلم پژوهنده با پژوهش در عمل خود می تواند اقدامات پژوهشی در مورد مسائل و مشکلات موجود انجام دهد و با ارائه پیشنهادات و راهکارهای موثر ، چراغی فروزنده باشد در جهت راهنمایی سایر همکاران در نهاد های فرهنگی.

معلمان در اقدام پژوهی خود می کوشند با بکار گیری از بهترین راهکارها و با استفاده از قوی ترین منابع و ماخذ ، مشکلات آموزشی و اخلاقی را از سر راه برداشته و دانش آموزانی پژوهشگر و اخلاق مدار تربیت نمایند.

در این میان نقش مدیران بالادستی اجتناب ناپذیر است. چرا که به کمک همکارای مدیران در سطوح بالاتر است که می توان به مشکلات فائق آمد و اقدامات پژوهشی موثر تری ارائه نمود.

الگوهای خلاق تدریس

موضوع الگوهای تدریس خلاق موضوعی است که در رابطه با آن پژوهش های زیادی نگارش می شود. همچنین در رابطه با موضوع اخلاق مداری و تربیت در آموزش و بررسی روابط و تاثیرات آنها بر روی هم نیز جای بسی تامل است. پژوهش گران در رشته مدیریت آموزشی همواره بررسی های علمی و پژوهشی خود را در این رابطه در معرض مخاطبین این رشته قرار داده اند. در مقاله حاضر نیز تلاش شده است که این موضوع بیشتر و دقیق تر بسط داده شود.

به جرئت می توان گفت که پرداختن به موضوع الگوهای تدریس خلاق یکی از اساسی ترین مسائلی است که می توان در مدیریت آموزشی به آن پرداخت و همچنین در این رابطه موضوع مهمی که جای بحث دارد موضوع اخلاق مداری و تربیت در آموزش است. پرداختن به این موضوع می تواند راهبرد های آموزشی غیر قابل وصفی را در اختیار پژوهشگران قرار دهد.

یکی از مهمترین مسائل پیرامون الگوهای تدریس خلاق موضوع اخلاق مداری و تربیت در آموزش است که می تواند نقش تعیین کننده ای را در رابطه با نتایج پژوهش های پژوهشگران مدیریت آموزشی ایفا نماید. پژوهش گران مدیریت آموزشی بر این باورند که در رابطه با الگوهای تدریس خلاق می توان پژوهش های علمی و مسائل پرمغز و پر محتوایی را ارائه نمود که یکی از مهمترین این وجوه قابل پژوهش مدیریت آموزشی است.

پژوهش های عملی و خلاقانه در آموزش و پرورش

همانگونه که واقفیم در رشته مدیریت آموزشی فاکتور ها و محور های پژوهشی بیشماری وجود دارد که پرداختن به هر کدام از آن موارد می تواند یک سری از مشکلات اساسی را از نظام آموزشی و پرورشی کشور ما برطرف نموده و مرتفع سازد. چرا که متاسفانه در کشور ما از کمبود منابع مطالعاتی رنج می بریم و خصوصا در مدیریت آموزشی هنوز خیلی مانده است که به نقطه قابل اعتماد و امیدوار کننده ای برسیم. بنا بر این نیاز است که در این رابطه در رشته مدیریت آموزشی تحقیقات و پژوهش های قابل قبولی صورت گیرد.

آمار ها نشان می دهد موضوع الگوهای تدریس خلاق یکی از اساسی ترین موضوعاتی است که جای بحث دارد و نقش تعیین کننده ای در نظرات اندیشمندان و پژوهشگران رشته مدیریت آموزشی دارد. آنچه حائز اهمیت است پرداختن به موضوع الگوهای تدریس خلاق و همچنین موضوعاتی چون اخلاق مداری و تربیت در آموزش می تواند افق های تازه ای را در عرضه مدیریت آموزشی در پیش روی اندیشمندان باز کند.بنا بر این نیاز است که به موضوع الگوهای تدریس خلاق و اخلاق مداری و تربیت در آموزش به صورت گسترده تری پرداخته شود و این موضوع به مسائل پیش رو و چشم انداز های پژوهشی آتی بسط داده شود.

طرح جابر

پس از برطرف شدن چالش ها و مشکلات آموزشی ، نوبت به اجرای پروژه هایی نظیر طرح جابر می رسد. مسلما بعد از اینکه مشکلات آموزشی و درسی و حتی چالش های اخلاقی و تربیتی از سر راه دانش آموزان رخت بر می بندد، نوبت به اجرای اقدامات عملی از جانب دانش آموزان می رسد. دانش آموزان با اجرای اقدامات عملی و شرکت در طرح ها و پروژه هایی نظیر طرح جابر ، طرح کرامت ، طرح و پروژه نوجوان سالم و خوارزمی می کوشند عرصه آموزش و پرورش را خالی نکنند و در جبهه فرهنگی عضوی قابل قبول و سازنده باشند. از دانش آموزان انتظار می رود که بتوانند در این عرصه ها آنقدر بکوشند که بتوانند نظامی خلاق را برای آیندگان به ارمغان بیاورند.

پژوهش ؛ زیر مجموعه ای از نهاد علم

پژوهش به عنوان زیرمجموعه ای از نهاد علم، زیربنای توسعه در عصر اطلاعات است و اساسا هر جامعه ای برای برنامه ریزی در سطح خرد, کلان و گذار موفقیت آمیز, ناگزیر از ساماندهی و مدیریت کارآمد و اثربخش امور پژوهشی است. موفقیت روزافزون علم در شناخت جهان هدف دار و قانونمند که با تکیه بر ابتکارات خلاقیت های به ودیعه نهاده شده از سوی خدای متعال در وجود بشر و بهره برداری از قدرت شگرف اندیشه آدمی صورت گرفته، فضای زندگی جدیدی را برای انسان ها به ارمغان آورده است.

این فضای جدید و این تمدن نوظهور که خود برخاسته از تعاملات عمیق میان تمدنی و میان فرهنگی است، موجد خواست ها، نیازها، اندیشه ها، مسائل و مشکلاتی است که به نوبه خود توسعه علم وا ندیشه را می طلبند. در این مسیر اندیشه های ژرف در قالب پژوهش های بنیادین صورت بحث پذیر به خود می گیرند و دستمایه انجام پژوهش های کاربردی می شوند تا خواست ها و نیازها را پاسخ گویند و راه حل های بهتر و بیشتری برای مسائل و مشکلات جوامع بشری پیشنهاد کنند و همین جاست که نقش موثر و سهم بسزای بخش تحقیقات در روند تحولات جوامع آشکار می شود.

آنچه حائز اهمیت است این است که الگوهای تدریس خلاق و موضوعات مربوط به آن تاثیر قابل ملاحظه ای در مسائل پژوهشی در رشته مدیریت آموزشی دارد . مسائلی که در این رابطه مورد بحث است شامل موارد زیادی می باشد که هر یک رابطه مستقیم و معنا داری با قضیه مذکور دارند. در این میان می توان به مقوله اخلاق مداری و تربیت در آموزش اشاره نمود. در واقع مقوله اخلاق مداری و تربیت در آموزش از دیدگاه پژوهشگران موضوع ای غیر قابل اجتناب پیرامون الگوهای تدریس خلاق می باشد. باید گفت موضوع اخلاق مداری و تربیت در آموزش این موضوع را ثابت می کند که می توان در رشته مدیریت آموزشی افق های تازه ای را بر روی محققین باز کرد.

اگرچه عمده تحقیقات انجام یافته ی مرتبط، به چگونگی رابطه در این مقوله پرداخته­اند، اما مطالعات محدودی به بررسی متغیر­های همبسته با آن اختصاص یافته­اند که اساس ارائه­ی یک رویکرد پیشگیرانه و مداخله­ای مؤثر است، به ویژه آنکه شکل پژوهشگری در رابطه با الگوهای تدریس خلاق و ماهیت آن در سال­های اخیر تغییر یافته است. اکثر محققان توافق دارند که مبحث الگوهای تدریس خلاق و رابطه آن با اخلاق مداری و تربیت در آموزش از مهمترین مسائل مورد انتظار در جامعه پژوهشی است.