ارتباط بین استخراج از معادن و اثرات آن بر محیط‌زیست و چرخه زندگی انسان از منظر روانشناختی و فیزیولوژیک، حیوانات و گونه‌های گیاهی بسیار نزدیک و وابسته به یکدیگر است. زیرا از یک طرف به ساختار محیط زیست دست می‌زنیم و از سویی دیگر می‌خواهیم از آن نگهداری کنیم و محیطی سالم برای آیندگان به جا بگذاریم؛ بنابراین بحث استخراج، برداشت و آسیب آن به خصوص بر جوامع روستایی محلی حائز اهمیت است.

یکی از آسیب­‌هایی که در زمینه استخراج معدن وجود دارد این است که در روستاهای معدن‌­خیز ساکنینی هستند که به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم با فعالیت‌­های معدن روبرو هستند که باعث از بین رفتن تعادلی در ذهن انسان می‌شود که در دراز مدت تاثیرات سویی بر فرد می­‌گذارد.

جسم و روان انسان ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند، در روستاهایی که فعالیت­های معدنی بدون هیچ­گونه نظارت صحیح انجام می‌­شود اثراتی که در هوای محلی (مواجهه اهالی با آلودگی­‌های محیطی معدن) وجود دارد ریسک ابتلای افراد به سرطان ریه و آسم را افزایش می‌­دهد و فردی که خودش دچار این عارضه­‌ها می­‌شود، علاوه بر مشکلات جسمانی، دچار انواع اختلالات اضطرابی، اختلالات افسردگی و اختلالات خواب نیز می‌­شود، علاوه بر فرد بیمار، خانواده وی نیز اختلالات روانی را همانند فرد بیمار تجربه خواهند کرد و دچار فرسایش روانی و کاهش امید به زندگی می­شوند که اگر در این بین نیز، فرد بیمار به درمان پاسخ مثبت ندهد و از بین برود، علاوه بر؛ از هم پاشیدن ساختار یک خانواده و اثرات مخرب آن، شاهد مراحل سوگواری سایر اعضای خانواده نیز هستیم که تبعات روانی بسیار زیادی برای بازماندگان دارد.

از دیگر مشکلات ساکنین روستاهایی که استخرج معدن به طور فزاینده‌ای در آن اتفاق می­افتد، ترومای فردی و یا جمعی است که در اغلب موارد منجر به ضربه‌­های روانی طولانی مدت می‌شوند که به صورت اختلالات روان­تنی (فرد هیچ­گونه مشکل جسمانی، بنابر بررسی­های پزشکی ندارد، اما بیماری خود را به صورت، علائم جسمانی مثل سردرد، آلرژی­های تنفسی و پوستی، تپش قلب، مشکلات گوارشی و ….) خود را نشان می­دهد.

از آنجایی که فرد در محیطی مشغول به زندگی است که نمی‌­تواند آرامش را در طبیعت دریافت کند، به راحتی به کارهای روزانه خود بپردازد، تمرکز برای انجام کارهایش داشته باشد، خواب راحتی را بگذراند، این اختلال روان­تنی را تجربه می­کند و یا گاها سر و صدای ناشی از معادن به گون‌ه­ای است که فرد دچار اضطراب، بی­‌حوصلگی و تنش می­‌شود.

از تاثیرات مخرب معادن می­‌توان به مادران باردار اشاره کرد، آلاینده­‌های ریز ناشی از استخراج معادن می‌­تواند در دیواره عروق؛ ایجاد التهاب کند و باعث شود که انتقال اکسیژن به خوبی انجام نشود، در نتیجه احتمال سقط جنین را بالا می­برد که علاوه بر تبعات جسمانی بر مادر، شاهد تبعات روانی برای مادر و پدر نیز خواهیم بود، همچنین آلاینده‌­ها، می­‌توانند از سطح خونی به مغز جنین برسند و بر روی رشد ذهنی، عملکردی و هوشی او اثر داشته باشند.

از آنجایی که انسان­ها از بودن در طبیعت، آرامش می‌­گیرند و تجدید قوای ذهنی و فکری می­کنند، لذا با دیدن صحنه­‌هایی که شاهد تخریب معادن، بی­نظمی در روستا، جابه‌­جایی و گرد و خاک ناشی از محیط و چهره ناخوشایندی که در دل روستا ایجاد می‌­شود، هستند، اثرات مخربی بر روان و ذهن آن­ها می­‌گذارد و در بازدهی روانی و زیستی آ­ن­ها به صورت ناخودآگاه تاثیرگذار است.

از این­رو و با ذکر موارد گفته شده که شرح آن گذشت و نیز با استفاده درست از منابع خدادادی و طبیعی؛ اما با ایجاد روش‌ها و متدهای جدید و سازمان­یافته هم می­توان از محیط زیست بهره­‌برداری مناسب و اصولی کرد و هم از آن و چرخه زندگی­‌انسان (جسم و روان) محافظت کرد.

*روانشناسی

۴۷۴۷